Το σχέδιο της ελληνικής οικονομίας αρχίζει να την παραλύει, από το The Economist

Εκτενές άρθρο για την πορεία της ελληνικής οικονομίας με τίτλο The labours of austerity δημοσιεύεται στο περιοδικό The Economist της 7/4//2011.

Aν και έχουν γίνει αρκετά βήματα και η κυβέρνηση έχει επιβάλλει αυστηρή λιτότητα, το αποτέλεσμα δεν είναι το αναμενόμενο καθώς η ελληνική οικονομία υποφέρει από τη λιτότητα και δεν φαίνεται λύση στο άμεσο μέλλον. H εκποίηση κρατικής περιουσίας, όπως υποσχέθηκε η κυβέρνηση θα ήταν μια πολύ καλή αρχή, αλλά γι αυτό χρειάζεται ισχυρή ηγεσία και πολιτική βούληση.

Η κρίση που ξεκίνησε πριν από ένα χρόνο δεν φαίνεται να έρχεται στο τέλος της. Το σχέδιο διάσωσης που αποφασίστηκε τον προηγούμενο Μάιο δεν φαίνεται να λύνει τα προβλήματα της οικονομίας, αντίθετα κινδυνεύει να τη βλάψει. Στο Σύνταγμα οι οδηγοί ταξί μιλούν για μείωση της πελατείας κατά 40% ενώ πολλά καταστήματα στο Κολωνάκι έχουν κλείσει.
Το σχέδιο που συμφώνησε η κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου με το ΔΝΤ προβλέπει πρόγραμμα αυστηρής λιτότητας, ενώ η Ελλάδα υποσχέθηκε να αναλάβει ένα ενδελεχές πρόγραμμα διόρθωσης των διαρθρωτικών αδυναμιών της ελληνικής οικονομίας.

Κάποιες σημαντικές μεταρρυθμίσεις σίγουρα έχουν γίνει, όπως η αναμόρφωση του συνταξιοδοτικού, η μεγαλύτερη ευελιξία της αγοράς εργασίας, η κατάργηση των μονοπωλίων όπως στα φορτηγά. Όμως η αποτελεσματικότητα του προγράμματος αμφισβητείται καθώς οι φαρμακοποιοί και οι δικηγόρο έχουν διατηρήσει τα προνόμια τους και η μεταρρύθμιση του κλάδου των εμπορευματικών μεταφορών θα διαρκέσει δυόμισι χρόνια.
Η πραγματική πηγή του άσχημου κλίματος στη χώρα είναι το βραχυπρόθεσμο αποτέλεσμα της λιτότητας. Η μείωση του ΑΕΠ ήταν μεγαλύτερη από την αναμενόμενη και η ανεργία έχει φτάσει στο 14,2%. Οι μισθοί και οι συντάξεις έχουν υποστεί μειώσεις, οι φορολογία έχει αυξηθεί και υπάρχει πάγωμα μισθών και προσλήψεων στο δημόσιο.

Όμως παρ’ όλα τα μέτρα, τα μεγέθη της οικονομίας δεν βελτιώθηκαν καθώς το σημείο εκκίνησης ήταν χειρότερο από ότι είχε υπολογισθεί και η πρόοδος των περικοπών ήταν αργή. Τα μέτρα αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής θα μπορούσαν να φέρουν καρπούς αλλά χρειάζεται χρόνος. Η κατάσταση αυτή έχει προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη ανησυχία στις αγορές με αποτέλεσμα την αύξηση των αποδόσεων. Αν και οι τράπεζες δεν ήταν η πηγή του προβλήματος, όπως στην Ιρλανδία, δηλητηριάζονται από τα τοξικά δημόσια οικονομικά και αναγκάζονται να αυξήσουν τα επιτόκια των δανείων λόγω της δυσκολίας χρηματοδότησης.
Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η έξοδος από την κρίση πλησιάζει, αρκεί η χώρα να μείνει πιστή στο πρόγραμμα. Ο υπουργός Oικονομικών δηλώνει ότι η αύξηση των εξαγωγών και η πτώση του κόστους εργασίας είναι καλά σημάδια.

Όμως ακόμα και αν αρχίσει να αυξάνεται η παραγωγικότητα, η χώρα έχει πολύ δρόμο. Πολλοί υποστηρίζουν ότι η αναδιάρθρωση είναι η μόνη λύση, αν και η εφαρμογή της θα απαιτούσε πολλά παραπάνω από ένα πιο αυστηρό πρόγραμμα λιτότητας.
Το Μάρτιο, η κυβέρνηση υποσχέθηκε να πουλήσει δημόσια περιουσία για να συγκεντρώσει 50 δισ. ευρώ. Οι ιδιωτικοποιήσεις συναντούν αντίδραση από τα συνδικάτα, οπότε το μεγαλύτερο μέρος εσόδων πρέπει να έρθει από τα ακίνητα, για τα οποία όμως απαιτείται κτηματολόγιο, κάτι που η χώρα ακόμη δεν διαθέτει.

Για να μπορέσει να προχωρήσει αυτό το πρόγραμμα, χρειάζεται ισχυρή ηγεσία, κάτι που στα μάτια πολλών ο κ. Παπανδρέου δεν μπορεί να προσφέρει. Η άποψη των αισιόδοξων είναι ότι η Ελλάδα είναι μια τεράστια ηλιόλουστη επενδυτική ευκαιρία, όπως η Φλόριντα χωρίς τους βάλτους. Χωρίς αποφασιστική πολιτική δράση η αυστηρότερη κρίση των αγορών θα είναι αυτή που θα υπερισχύσει...